*Σ.τ.Μ: Σημείωμα της Μεταφράστριας

Η επιλογή του ονόματος του blog είναι ένας τρόπος απόδοσης φόρου τιμής στους αφανείς ήρωες, στους άγνωστους μεταφραστές, που πάντα μένουν στο περιθώριο. Σε αυτούς που το έργο τους συνήθως δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και το όνομά τους δεν αναφέρεται συχνά. Σε όλους αυτούς, που για πολλούς πρέπει να ξέρουν τα πάντα, αλλά για τους περισσότερους δεν κάνουν τίποτα. Είναι μια απάντηση στην ερώτηση: «Με τί ασχολείσαι; Α! Το σπούδασες;» και σε σχόλια τύπου: «Σιγά, μωρέ τη δουλειά! Ανοίγεις λεξικό, βρίσκεις λέξη, κλείνεις λεξικό». Η μετάφραση είναι πολλά παραπάνω από λεξικά και ηλεκτρονικά προγράμματα και η δουλειά του μεταφραστή δεν περιορίζεται στο τέλος μια σελίδας υπό το σύμβολο Σ.τ.Μ! Κι αν για πολλούς, οι μεταφραστές είναι «αόρατοι», εδώ συμμεριζόμαστε την άποψη του M. Serres για τους μεταφραστές, σύμφωνα με την οποία, οι μεταφραστές πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο κομμάτι της συντροφιάς των αγγέλων και να μην ξεχνούν ότι ... les pires Anges se voient; les meilleurs disparaissent…(οι χειρότεροι άγγελοι είναι ορατοί, οι καλύτεροι εξαφανίζονται). Με αυτό το blog θα εξαφανιστούμε σίγουρα, παναπεί θα γίνουμε καλύτεροι!

*Σ.τ.Μ.: Κι αν νομίζετε ότι σ’ αυτό το blog θα βρείτε μόνο Μεταφραστικά, γελιέστε! Σε αυτή την πόλη των Αγγέλων…ο Θεός είναι η Γλώσσα, την οποία και θα υμνούμε! ΕυΛόγησον!

Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011

Ανθολογία της Οικονομίας!


Ο Γιώργος Σουρής γεννήθηκε το 1853 στην Ερμούπολη της Σύρου και ήταν ένας από τους σπουδαιότερους σατιρικούς ποιητές. Τι κι αν δεν τελείωσε ποτέ την Φιλοσοφική; Λόγω των πολλών γνώσεων και των πνευματικών προσόντων του ασχολήθηκε επιτυχώς με τη δημοσιογραφία, σατιρίζοντας τα γεγονότα της εποχής, ενώ πολλοί τον ονόμαζαν «σύγχρονο Αριστοφάνη». Στο ποίημα "Ανθολογία της Οικονομίας" τα λέει όλα...

Ἀνθολογία τῆς Οἰκονομίας

Ποιὸς εἶδε κράτος λιγοστὸ
σ᾿ ὅλη τὴ γῆ μοναδικό,
ἑκατὸ νὰ ἐξοδεύῃ
καὶ πενήντα νὰ μαζεύῃ;
Νὰ τρέφῃ ὅλους τοὺς ἀργούς,
νἄχῃ ἑπτὰ Πρωθυπουργούς,
ταμεῖο δίχως χρήματα
καὶ δόξης τόσα μνήματα;

Νἄχῃ κλητῆρες γιὰ φρουρὰ
καὶ νὰ σὲ κλέβουν φανερά,
κι ἐνῷ αὐτοὶ σὲ κλέβουνε
τὸν κλέφτη νὰ γυρεύουνε;

* * *

Κλέφτες φτωχοὶ καὶ ἄρχοντες μὲ ἅμαξες καὶ ἄτια,
κλέφτες χωρὶς μία πῆχυ γῆ καὶ κλέφτες μὲ παλάτια,
ὁ ἕνας κλέβει ὄρνιθες καὶ σκάφες γιὰ ψωμὶ
ὁ ἄλλος τὸ ἔθνος σύσσωμο γιὰ πλούτη καὶ τιμή.

* * *

Ὅλα σ᾿ αὐτὴ τὴ γῆ μασκαρευτῆκαν
ὀνείρατα, ἐλπίδες καὶ σκοποί,
οἱ μοῦρες μας μουτσοῦνες ἐγινῆκαν
δὲν ξέρομε τί λέγεται ντροπή.

* * *

Ὁ Ἕλληνας δυὸ δίκαια ἀσκεῖ πανελευθέρως,
συνέρχεσθαί τε καὶ οὐρεῖν εἰς ὅποιο θέλει μέρος.

* * *

Χαρὰ στοὺς χασομέρηδες! χαρὰ στοὺς ἀρλεκίνους!
σκλάβος ξανάσκυψε ὁ ρωμιὸς καὶ δασκαλοκρατιέται.

* * *

Γι᾿ αὐτὸ τὸ κράτος, ποὺ τιμᾶ τὰ ξέστρωτα γαϊδούρια,
σικτὶρ στὰ χρόνια τὰ παλιά, σικτὶρ καὶ στὰ καινούργια!

* * *

Καὶ τῶν σοφῶν οἱ λόγοι θαρρῶ πὼς εἶναι ψώρα,
πιστὸς εἰς ὅ,τι λέγει κανένας δὲν ἐφάνη...
αὐτὸς ὁ πλάνος κόσμος καὶ πάντοτε καὶ τώρα,
δὲν κάνει ὅ,τι λέγει, δὲν λέγει ὅ,τι κάνει.

* * *

Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαῖο,
ὕφος τοῦ γόη, ψευτομοιραῖο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,
λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης. 
Σπαθὶ ἀντίληψη, μυαλὸ ξεφτέρι,
κάτι μισόμαθε κι ὅλα τὰ ξέρει.
Κι ἀπὸ προσπάππου κι ἀπὸ παπποῦ
συγχρόνως μποῦφος καὶ ἀλεποῦ.

* * *

Καὶ ψωμοτύρι καὶ γιὰ καφὲ
τὸ «δὲ βαρυέσαι» κι «ὢχ ἀδερφέ».
Ὡσὰν πολίτης, σκυφτὸς ραγιᾶς
σὰν πιάσει πόστο: δερβεναγᾶς.
Θέλει ἀκόμα -κι αὐτὸ εἶναι ὡραῖο-
νὰ παριστάνει τὸν εὐρωπαῖο.
Στὰ δυὸ φορώντας τὰ πόδια πού ῾χει
στό ῾να λουστρίνι, στ᾿ ἄλλο τσαρούχι.

* * *

Δυστυχία σου Ἑλλάς, μὲ τὰ τέκνα ποὺ γεννᾶς.
Ὦ Ελλάς, ἡρώων χώρα, τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;

* * *



*Σ.τ.Μ: συλλεγέντα καὶ ἀναρτηθέντα ἐπὶ τῇ πανηγυρικῇ ἐλεύσει τοῦ ΔΝΤ

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Μεταφράζοντας την παιδική φαντασία...


Η μετάφραση, κατά Jakobson, διακρίνεται σε τρια είδη. Για να το θέσουμε απλά, έχουμε την ενδογλωσσική μετάφραση, όταν μεταφράζουμε από μια μορφή γλώσσας σε άλλη μορφή της ίδιας γλώσσας, τη διαγλωσσική, όταν μεταφράζουμε από μια γλώσσα σε μια άλλη γλώσσα και τη διασημειωτική, όταν για παράδειγμα ένας πίνακας ζωγραφικής μετατρέπεται σε ποίημα ή όταν ένα σχέδιο αποτυπωμένο σε χαρτί γίνεται τραγούδι. Αυτός ό διαχωρισμός είναι που πολύ συχνά με παρασέρνει, περιπλέκει τα πράγματα στο μυαλό μου και δεν μπορώ να αποφασίσω: είναι η μετάφραση γενικά επιστήμη, τεχνική ή μήπως τέχνη; Άλλες φορές τείνω προς μια κατεύθυνση και άλλες, τις περισσότερες, είμαι σίγουρη πως μετάφραση είναι όλα αυτά μαζί! Ο Garett Miller δεν είναι μεταφραστής! Είναι designer και software developer, ζει στην Ουάσιγκτον και προφανώς λατρεύει τις παιδικές ζωγραφιές. Δημιούργησε λοιπόν ένα site...γεμάτο φαντασία και χρώματα με σκοπό οχι να βελτιώσει ή να διεγείρει τη φαντασία των παιδιών (δύσκολο για έναν ενήλικα) αλλά με σκοπό να «μεταφράσει» τη φαντασία τους. Να, λοιπόν, ένα είδος διασημειωτικής μετάφρασης! Ο Garett επιμελείται τις παιδικές ζωγραφιές και τις προσαρμόζει στον κόσμο των μεγάλων ή διαφορετικά τις «μεταφράζει» με τον δικό του τρόπο και ψάχνει να βρει λύση, ψάχνει να βρει νόημα, ψάχνει να βρει άκρη σε έναν κόσμο που μέσα από τα μάτια των παιδιών είναι διαφορετικός!


Δείτε περισσότερα ή όσοι έχετε πιτσιρίκια ανεβάστε τις ζωγραφιές τους εδώ: http://imaginawesome.com/

*Σ.τ.Μ.: Και για να κάνουμε τη σύνδεση με το προηγούμενο post, από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια...



Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

Το ημερολόγιο ενός τρελού...

"Ο πιο γνωστικός από τους ανθρώπους που θέλει να γνωρίσει την τρέλα, ας συλλογισθεί τη ροή των σκέψεών του όταν ονειρεύεται", έλεγε ο Βολταίρος και στις μέρες μας κάθε άλλο παρά επίκαιρος μοιάζει τούτος ο συλλογισμός του. Γιατί αν κλείσουμε τα μάτια και ονειρευτούμε, με τρόπο ταξιδιάρικο κι οχι με βάση το ρήμα "θέλω", τότε θα καταλάβουμε πως η τρέλα είναι το ιδανικό μας! Η τρέλα ή μανικότητα κατά τους αρχαίους, αν ήταν κόντρα στη δημιουργική πράξη τότε δεν θα είχε νόημα να τη συναντάμε σε τόσες συγγραφικές απόπειρες. Κι αν σε καιρούς κι εποχές κυριαρχούσε η προκατάληψη εξουσιών και κοινωνιών απέναντι στους "διαταραγμένους", στο καλλιτεχνικό εργαστήρι και στα όνειρά μας οι τρελοί...δημιουργούν ή οι γνωστικοί δημιουργούν τρελούς και γράφουν γι’ αυτούς! "Το Ημερολόγιο ενός τρελού" του Νικολάι Γκόγκολ (1809-1852) είναι μια περίπτωση σάτιρας της ρωσικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.  Ένας κατώτερος υπάλληλος ονειρεύεται και προσδοκά, ονειρεύεται και περιμένει. Όμως οι προσδοκίες και τα όνειρά του διαψεύδονται μέρα με τη μέρα από το κατεστημένο των ανθρώπων. Ο Γκόγκολ σαρκάζει τα ήθη και τον τρόπο ζωής των συμπατριωτών του, την εποχή του αλλά και γενικότερα την ανθρώπινη φύση, οδηγώντας τον ήρωα στον έρωτα. Κι εκείνος ερωτεύεται αυτό που δεν έχει, αυτό που δεν φτάνει. Κι όμως ο έρωτας αυτός γίνεται η κινητήριος δύναμη της μετέπειτα πορείας του... 

*Σ.τ.Μ.: Αν τα όνειρα κι ο έρωτας μας οδηγούν στην τρέλα, επιτρέψτε μου να θέλω να ανήκω στους "διαταραγμένους"!

http://en.wikipedia.org/wiki/Nikolai_Gogol
http://ithaque.gr/skhizein/